Podobnie jak inne główne symbole narodowe (herb Polski i hymn państwowy) flaga Polski ustanowiona jest przez Konstytucję, objęta jest też szczególną ochroną prawną. Wygląd flagi i godła oraz zasady ich używania reguluje Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych z 1980 roku, z wieloma nowelizacjami, z których ostatnia miała miejsce w 2018 roku. Poza regulacjami prawnymi, istnieją jednak również zasady nieformalne i tradycyjne, które regulują poprawne, godne i estetyczne wywieszanie flagi państwowej.
Regulacje prawne dotyczące zasad wywieszania flagi Polski
Wywieszanie flagi wymaga w świetle regulacji prawnych szczególnej staranności – znieważenie flagi stanowi zagrożony grzywną występek. Za znieważenie flagi może być uznane np. upuszczenie flagi na ziemię. Ustawodawstwo określa też szczegółowo proporcje oraz barwy flagi – w tym konkretny odcień czerwieni, który należy stosować. W przypadku wielu instytucji państwowych i samorządowych wywieszanie flagi jest obowiązkowe. Ustawa nakazuje też opuszczanie flagi do połowy masztu w czasie trwania żałoby narodowej. Ustawa ogranicza możliwość stosowanie flagi z godłem do nielicznych podmiotów (np. ambasad). Prócz ustawy, zasady wywieszanie flagi reguluje specjalny przewodnik MSWiA, który skierowany jest jednak raczej do urzędów i instytucji, niż wywieszających flagę państwową osób prywatnych.
Zwyczaje i tradycje związane z wywieszaniem flagi
Wywieszana publicznie flaga musi być czysta i niezniszczona – szczególnie ważne jest to właśnie w przypadku flagi państwowej Polski, na której występuje pas bieli, który jest szczególnie podatny na zabrudzenia. Flagi wywiesza się tradycyjnie od świtu do zmroku, wywieszane nocą wymagają dodatkowego oświetlenia – w warunkach prywatnych jest to jednak zazwyczaj pomijane. Flaga państwowa ma zawsze pierwszeństwo przed innymi flagami, w tym flagą Unii Europejskiej i flagami samorządowymi. Powinna być więc jako pierwsza podnoszona – opuszcza się ją jednak jako ostatnią.
Wywieszana na masztach flaga nie może być też pognieciona i pomięta. Stwarza to duże trudności z eksponowaniem flag. Często zaleca się nawet zaniechanie wywieszania flagi państwowej przy silnym wietrze i w czasie burzy. Coraz częściej wybiera się też materiały odporne na działanie wiatru i warunków atmosferycznych, które ograniczają owijanie się flag wokół drzewca.
Trudności sprawia również prawidłowy sposób opuszczania flagi do połowy masztu w czasie żałoby narodowej. Flagę należy w takiej sytuacji najpierw wciągnąć na sam szczyt masztu, a dopiero później opuścić do połowy wysokości.
Jeśli wywiesza się flagi na kilku masztach, powinny być one tej samej wysokości. Na jednym maszcie można przy tym wywiesić tylko jedną flagę Polski. Należy dbać również o prawidłowe proporcje wielkości flagi do wysokości masztu. Należy zachować również właściwe proporcje flagi wywieszanej na drzewcu – szerokość flagi nie powinna być mniejsza niż 1/3 długości drzewca.
W pomieszczeniach flagę wywiesza się po lewej stronie wyróżnionego, centralnego punktu. Punktem takim jest zazwyczaj biurko, mównica lub środek sceny.
Nie należy umieszczać na fladze państwowej żadnych napisów i symboli graficznych. Jest to jednak dopuszczalne na innych niż flaga reprezentacjach barw narodowych (w tym np. na chorągiewkach, kotylionach i wstążkach). Nie powinno się także honorować flagą konkretnych osób, symboli i znaków (np. poprzez pochylanie flagi). Jedynym wyjątkiem jest układanie flagi z kirem na trumnie zasłużonej osoby – flagi z kirem nie powinno się jednak wywieszać na masztach.
